Dlaczego powstaje zakrzepica?

Zakrzepica to stan chorobowy, w którym w żyle lub tętnicy powstał zakrzep. Może mieć ona poważne konsekwencje dla zdrowia i życia pacjenta, jeśli nie zostanie wykryta odpowiednio wcześnie. Choroba ta może wystąpić u każdego człowieka, ale niektóre osoby mają predyspozycje do zakrzepicy. Warto więc dowiedzieć się, dlaczego powstaje zakrzepica.

Spis treści:

1. Genetyczne predyspozycje do zakrzepicy
2. Przyczyny powstawania zakrzepów
3. Predyspozycje do powstawania zakrzepów a odpowiednie badania

Genetyczne predyspozycje do zakrzepicy

U niektórych osób występuje genetyczna skłonność do zakrzepicy. Taki stan nazywa się trombofilią wrodzoną. Występuje ona u 41% chorych na zakrzepicę. Trombofilia wrodzona może powodować także problemy z zajściem w ciążę oraz jej utrzymaniem.

Trombofilię wrodzoną podejrzewać można w następujących sytuacjach:

• po wystąpieniu epizodu zakrzepowego,
• jeśli w najbliższej rodzinie wykryto trombofilię wrodzoną,
• kiedy dochodzi do nawykowych poronień lub problemów z poczęciem dziecka.

 

Trombofilia wrodzona spowodowana jest mutacjami genetycznymi. Najczęściej wywołuje ją mutacja czynnika V Leiden lub mutacja genu protrombiny 20210A. W przypadku podejrzenia trombofilii wrodzonej należy więc wykonać odpowiednie badanie genetyczne.

Przyczyny powstawania zakrzepów

Zakrzepica pojawić może się także u osób, które nie mają trombofilii wrodzonej. Do powstawania zakrzepów może dojść również wskutek zwolnienia przepływu krwi. Może być on spowodowany unieruchomieniem kończyny np. podczas długiej podróży.

Do zakrzepicy przyczyniają się także uszkodzenia ścian naczyń krwionośnych. Zakrzep może być konsekwencją m.in. operacji kończyny dolnej czy cewnikowania.

Powstawanie zakrzepów powoduje także trombofilia nabyta. Jest to również skłonność do powstawania zakrzepów, ale niewywołana czynnikami genetycznymi. Trombofilia nabyta może być powodowana przez pewne stany chorobowe m.in. przez zespół antyfosfolipidowy, toczeń rumieniowaty, chorobę Leśniowskiego Crohna czy reumatoidalne zapalenie stawów.

Ryzyko zakrzepicy rośnie również w ciąży oraz podczas stosowania antykoncepcji hormonalnej.

Predyspozycje do powstawania zakrzepów a odpowiednie badania

Jeśli mamy predyspozycje do powstawania zakrzepów, to musimy wykonać odpowiednie badania. Przede wszystkim należy wykonać badanie genetyczne w kierunku trombofilii wrodzonej. Przeanalizowane zostanie w nim aż 6 mutacji, które zostały powiązane z genetyczną skłonnością do powstawania zakrzepów.

Warto również wykonać badania na krzepliwość krwi – badanie poziomu d-dimerów, morfologię z uwzględnieniem płytek krwi, czas protrombinowy oraz badanie poziomu fibrynogenu.