Podejrzenie zakrzepicy? Do jakiego lekarza się udać?

W przypadku żylnej choroby zakrzepowo – zatorowej bardzo ważne jest jak najszybsze rozpoczęcie leczenia – by zapobiec rozrostowi skrzepliny lub jej oderwaniu się od ściany naczynia krwionośnego (co mogłoby spowodować zator płucny). Dlatego jeśli zauważymy u siebie objawy sugerujące zakrzepicę, powinniśmy niezwłocznie udać się do specjalisty. Jakiego?

Flebolog, angiolog, chirurg naczyniowy….

Wszyscy ci specjaliści będą zajmowali się diagnostyką oraz leczeniem chorób układu żylnego, w tym zakrzepicy żył głębokich. Angiolog jest lekarzem specjalizującym się w chorobach żył, tętnic i naczyń limfatycznych. Zakres problemów zdrowotnych, którymi się zajmuje jest więc dość szeroki. Do angiologia zgłaszają się pacjenci z uszkodzeniem naczyń krwionośnych, zaburzeniami ukrwienia kończyn, toczniem rumieniowatym, miażdżycą, zespołem Reynauda, zakrzepicą żylną, zatorami, a nawet cukrzycą.

Flebolog to również specjalista od żył. Zajmuje się on jednak przede wszystkim przewlekłą niewydolnością żylną. Flebolog pomoże również w usunięciu nieestetycznych pajączków, żylaków i owrzodzeń żylnych.

Jeśli problem z naczyniami krwionośnymi wymaga interwencji chirurgicznej, pacjent trafia już do chirurga naczyniowego. Często specjalizuje się on jeszcze we flebologii.

Po skierowanie do specjalisty – flebologa, angiologia lub chirurga naczyniowego – należy udać się do lekarza rodzinnego. Dopiero specjalista kieruje na odpowiednie badania i stawia ostateczną diagnozę.

A może genetyk…?

Trzeba pamiętać, że do zakrzepicy można być predysponowanym genetycznie. Najważniejszym genetycznym czynnikiem choroby zakrzepowej jest

trombofilia wrodzona, czyli dziedziczna skłonność do nadkrzepliwości. Mamy z nią do czynienia wtedy, gdy w genie protrombiny lub w czynniku V Leden wystąpi mutacja. Predysponować do zakrzepicy będą też mutacje czynnika VR2 i PAI-1/ SERPINE1.

 

Ocenić ryzyko trombofilii wrodzonej i zalecić badania w jej kierunku może oczywiście lekarz genetyk.

Jakie badania zleci specjalista?

Podstawowym elementem diagnostyki jest oczywiście szczegółowy wywiad z pacjentem.
W trakcie rozmowy lekarz ocenia kliniczne prawdopodobieństwo zakrzepicy żył głębokich wg skali Welllsa. W tym celu zadaje kilka pytań – m.in. o przebyte nowotwory, zabiegi chirurgiczne w ciągu ostatnich 4 tygodni czy unieruchomienie. Na podstawie udzielonych odpowiedzi lekarz ocenia ryzyko zakrzepicy, które może być małe, średnie, duże bądź prawdopodobne i mało prawdopodobne. Jeśli prawdopodobieństwo zakrzepicy jest małe, sprawdza się stężenie tzw. D-dimerów, aby ostatecznie wykluczyć chorobę. Jeśli jest ono średnie lub duże, konieczna jest dalsza diagnostyka.

 

Pacjenta kieruje się na tzw. USG Dopplerowskie, oceniające prędkość i kierunek przepływu
krwi w naczyniach. Jest to badanie całkowicie nieinwazyjne i pozwala na dokładną ocenę zmian w obrębie naczyń krwionośnych. Trwa zwykle od 10 do 25 minut.

 

Kolejnym badaniem stosowanym w diagnostyce zakrzepicy jest flebografia kontrastowa. Polega ona na wstrzyknięciu do żyły pacjenta środka cieniującego, który umożliwia uwidocznienie układu żylnego i zobrazowanie go na zdjęciu RTG. Jeszcze inną metodą diagnostyczną jest tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny.

Badanie genetyczne w kierunku predyspozycji do zakrzepicy (trombofilii wrodzonej) wykonuje się z wymazu z wewnętrznej strony policzka, jest więc wygodne i całkowicie nieinwazyjne. Co więcej, wynik testu genetycznego wystarcza na całe życie (jest to badanie jednorazowe). Wynika to stąd, że geny nie ulegają zmianie. Z uwagi na dziedziczny charakter trombofilii wrodzonej, warto udać się na to badanie całą rodziną.