Masz chorobę nowotworową? Strzeż się zakrzepicy!
Żylna choroba zakrzepowo- zatorowa dotyczy aż 15% pacjentów z chorobą nowotworową. Statystycznie u 8% osób z nawracającą zakrzepicą w ciągu 2 lat rozwinie się nowotwór. Mając świadomość podwyższonego ryzyka zakrzepicy w przebiegu choroby nowotworowej, możemy jednak zapobiec jej wystąpieniu. Jak to zrobić? Sprawdźmy…
Dlaczego osoby chore na raka są bardziej zagrożone zakrzepicą?
Pacjenci onkologiczni są obarczeni dużo większym ryzykiem wystąpienia zakrzepicy niż osoby, które nie borykają się z nowotworem. Powodów jest co najmniej kilka. Komórki nowotworowe występujące w organizmie chorego pobudzają mechanizmy zwiększające krzepliwość krwi. Zakrzepicy będzie sprzyjać również sama chemioterapia, która działa prozakrzepowo. Nie możemy również zapominać o tym, że osoby cierpiący na nowotwory często poddawane są rozległym operacjom. Rana pooperacyjna, jak również konieczność leżenia w łóżku po zabiegu, będą znacząco zwiększały ryzyko powstania zakrzepu.
Wśród znanych nam nowotworów można wyróżnić też takie, które szczególnie będą przyczyniały się do rozwoju zakrzepicy. Ma ją 30% chorych na raka trzustki i płuc oraz 15% chorych z rakiem żołądka. Chorobę zakrzepową stwierdza się ponadto u 3 – 10% osób z nowotworem jelita grubego i 2 – 7% chorych na nowotwór prostaty, piersi oraz jajnika.
Choroba zakrzepowa wrogiem pacjentów onkologicznych…
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa jest bardzo częstą przyczyną śmierci wśród chorych onkologicznie. Niestety lekarze często dowiadują o niej za późno – gdy pacjent już nie żyje… Zastanawia ich fakt, dlaczego chory zmarł, skoro jego nowotwór nie był jeszcze tak bardzo zaawansowany. Ostatecznie powodem okazuje się właśnie zakrzepica, a właściwie jej powikłanie – zator tętnicy płucnej. Szalenie istotne jest więc, aby pacjenci onkologiczni wiedzieli, że występuje u nich większe ryzyko zakrzepicy i reagowali, gdy zauważą u siebie jakikolwiek dolegliwości.
Może być też tak, że chory ma genetyczne predyspozycje do zakrzepicy, czyli trombofilię wrodzoną. Podnosi ona znacząco ryzyko wystąpienia skrzepliny w żyłach, a wywołują ją konkretne mutacje genetyczne.
Po jakich objawach poznamy zakrzepicę?
O tym, że u chorego rozwinęła się zakrzepica może świadczyć obrzęk jednej z nóg, jej zaczerwienienie i ból. Skóra chorej kończyny może być też cieplejsza i bardziej tkliwa. Przy zakrzepicy dolegliwości bólowe mogą występować zarówno w trakcie chodzenia, jak i w spoczynku. Z zakrzepicą jest jednak taki problem, że tylko u 1/3 pacjentów daje objawy. Pozostali chorzy mogą nie odczuwać żadnych dolegliwości, a co za tym idzie, być całkowicie nieświadomi czającego się zagrożenia.
Walczysz z nowotworem i chcesz uniknąć zakrzepicy? Działaj z wyprzedzeniem!
Przede wszystkim pamiętając o profilaktyce. Być może dzięki niej uchronisz się przed zakrzepicą i zatorowością płucną – jej najgroźniejszym powikłaniem. Profilaktyka zakrzepicy najczęściej obejmuje noszenie specjalnych pończoch uciskowych, które przez niewielki ucisk mają usprawnić przepływ krwi w żyłach oraz zażywanie przepisanych przez lekarza leków na rozrzedzenie krwi. Oczywiście wszelkie działania profilaktyczne muszą być dopasowywane indywidulanie do sytuacji danego pacjenta – lekarz musi uwzględnić z jakim rodzajem nowotworu pacjent się zmaga, jaką chemioterapię przyjmuje, jak długo musi być unieruchomiony oraz czy w przeszłości wystąpiła już u niego choroba zakrzepowo-zatorowa.
Badanie genetyczne – ważnym elementem diagnostycznym
Test DNA w kierunku trombofilii wrodzonej będzie kolejnym bardzo ważnym elementem profilaktyki przeciwzakrzepowej. Wykonuje się go, by wykryć odpowiedzialne za nią mutacje genetyczne. Dodatni wynik badania (obecność mutacji), mówi nam, że jesteśmy bardziej niż inni narażeni na chorobę zakrzepową. Możemy wówczas zacząć wdrażać działania profilaktyczne. Test genetyczny na obecność trombofilii wrodzonej to badanie jednorazowe, co oznacza, że wynik nigdy nie traci na ważności. Na badanie warto jest się udać z pozostałymi członami rodziny, ponieważ trombofilię wrodzoną często się dziedziczy.
Tekst opracowany na podstawie:
P. Rzepecki, K. Głogowska, T. Chojnacki, Zakrzepica a nowotwór: Praktyczny poradnik dla pacjentów.http://www.onkologia.pl/assets/pdf/Poradnik_zakrzepica_a_nowotwor.pdf [dostęp: 26.06.2018].
Dowiedz się więcej: