Zatorowość płucna

Zatorowość płucna jest konsekwencją zakrzepicy, choroby, na którą często zapadają kobiety w ciąży. Powstaje ona wtedy, gdy skrzep krwi oderwany od ściany naczynia krwionośnego powędruje do tętnicy płucnej i zablokuje ją. Zatorowość płucna wymaga szybkiej interwencji medycznej. Zakrzepica bywa przyczyną poronienia z kolei zatorowość może nawet doprowadzić do śmierci kobiety.

 

Zatorowość płucna – objawy

O zatorowości płucnej mogą świadczyć następujące objawy:
• Duszności
• Ból w klatce piersiowej
• Suchy kaszel
• Krwioplucie
• Przyspieszony oddech
• Przyspieszone bicie serca
• Sinica

.
Zatorowość płucna – jak powstaje?

Tym co może zatkać tętnicę płucną jest skrzeplina, rzadziej zbitka tłuszczu. Pierwotnie zakrzep powstaje w żyle kończyny dolnej, w łydce albo udzie, czasem w miednicy. Skrzeplina może się łatwo oderwać i zostać przetłoczona przez krew do wyższych partii ciała. Jeśli fragment skrzepu przedostanie się do płuc, może on częściowo lub całkowicie zatkać tętnicę płucną, blokując krążącą w niej krew.

 

Zatorowość płucna – czynniki ryzyka

Zator płucny może powstać na skutek następujących czynników:

• Genetycznych, takich jak trombofilia wrodzona. Istnieją bowiem mutacje, które zwiększają krzepnięcie krwi w organizmie człowieka i wpływają bardzo niekorzystnie na serce oraz naczynia krwionośne. Do tych mutacji należą: mutacja V Leiden, mutacja genu protrombiny, mutacja MTHFR (C677T i A1298C), PAI – 1 oraz V R2.

• Ciąży i połogu. Jest to związane ze zmienioną zawartością krwi u kobiety oraz napierającą na żyły biodrowe, powiększającą się macicą.

• Długotrwałego unieruchomienia. Brak ruchu prowadzi do zastoju krwi w żyłach, czego konsekwencją może być zakrzepica, a potem zator płucny. W grupie zwiększonego ryzyka znajdują się więc osoby mające siedzącą pracę (np. informatycy, pracownicy biurowi), osoby obłożnie chore, które zmuszone są do leżenia w łóżku oraz osoby spędzające długie godziny w samolocie czy samochodzie.

• Wieku pacjenta. Ryzyko powstania zatoru płucnego wzrasta u osób starczych. Dotyczy to w szczególności pacjentów z grupy wiekowej 70+.

• Uszkodzenia naczyń krwionośnych. W wyniku operacji chirurgicznej, albo urazu ciągłość naczyń zostaje przerwana, a taki stan sprzyja tworzeniu się w nich skrzeplin.

• Otyłości i używek. Zwężone naczynia krwionośne, które często występują u osób palących papierosy oraz otyłych są bardziej podatne na tworzenie się zakrzepów.

• Zatoru płucnego przebytego w przeszłości. Zarówno zator płucny, jak i zakrzepica lubią o sobie przypominać. Osoby, które już wcześniej miały z nią do czynienia powinny mieć się na baczności.

 

Zatorowość płucna – rozpoznanie

Diagnostyka zatoru płucnego opiera się na badaniach obrazowych: angio-TK tętnic płucnych (inaczej spiralna tomografia komputerowa), za pomocą której sprawdza się czy obie tętnice płucne i pień płucny są drożne czy też nie. Niektórzy lekarze zastępują ją tzw. scyntografią perfuzyjną płuc. Badaniem pomocniczym w diagnostyce zatorowości płucnej może być też RTG klatki piersiowej oraz testy na stężenie specjalnych substancji – D-dimerów.

 

Zatorowość płucna – leczenie

Przy zatorowości płucnej, podobnie jak przy samej zakrzepicy, stosuje się leki przeciwzakrzepowe, które hamują proces krzepnięcia krwi w organizmie pacjentki. Do grupy tych leków należą przede wszystkim heparyny (niefrakcjonowana lub drobnocząsteczkowa) Podawanie heparyny nie ma negatywnych skutków dla zdrowia ciężarnej oraz dziecka, gdyż nie przechodzi przez łożysko, tak jak np. acenokumarol czy warfaryna – inne leki stosowane przy zatorowości płucnej. W ciężkich przypadkach konieczne może okazać się poddanie ciężarnej leczeniu trombolitycznemu. Jego celem jest rozpuszczenie istniejących skrzeplin i przywrócenie prawidłowego przepływu krwi.

 

Zatorowość płucna – rokowania

Wystąpienie objawów charakterystycznych dla zatoru płucnego wymaga natychmiastowej reakcji ze strony lekarzy, gdyż zatorowość jest stanem bardzo niebezpiecznym. Może doprowadzić do zatrzymania krążenia, a nawet śmierci chorego. Poza tym, zatorowość płucną uznaje się za najczęstszą przyczynę nagłych zgonów wśród ciężarnych. Dlatego każda kobieta z podejrzeniem zatoru płucnego, szczególnie jeśli spodziewa się dziecka, powinna być pod kontrolą lekarza .